Gestapo-kelders definitief beschermd

Op donderdag 9 januari 2014 bekrachtigde de Brusselse regering de beslissing van Rudi Vervoort, minister-president van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, om de procedure op te starten tot het beschermen van de Gestapo-kelders. Het betreft de kelders van de gebouwen die tijdens de Tweede Wereldoorlog werden gebruikt door de Gestapo, op nummers 347 en 453 van de Louizalaan in Brussel.

Als gevolg van de voorlopige bescherming moesten de eigenaars toegang tot hun kelder verlenen aan de deskundigen van Monumenten en Landschappen. Op die manier kon in beide gebouwen een overzicht worden gemaakt van het aantal kelders met zichtbare sporen. Het daaropvolgende rapport van de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen mondde op 14 januari 2016 uit in de definitieve bescherming van de kelders in beide gebouwen.

We zijn verheugd door deze gelukkige afloop en blijven ons inzetten op het vlak van onderzoek naar, advies omtrent en behoud van herdenkingsplekken.

Daniel Weyssow, ‘De kelders van het Gestapohoofdkwartier in Brussel. Het verhaal van een ontdekking’ in Sporen van herinnering, nr. 10, december 2013 (pdf)

Definitieve bescherming in januari 2016

• 14/01/2016 – Artikel van Barbara Boulet ‘Les caves de la Gestapo classées à Bruxelles’ verschenen op de webstek van de RTBF (in het Frans)
• 15/01/2016 – Reportage van Frank Hoornaert ‘Gestapokelders van Louizalaan beschermd door Brusselse regering: een geschiedenisles’ uitgezonden tijdens het televisiejournaal van tvbrussel.be
• 28/01/2016 – Artikel ‘Op bezoek in beschermde Gestapokelder’ verschenen op de webstek brusselnieuws.be

• 09/01/2014 – Reportage van Marianne Klaric, ‘Les caves de la Gestapo’ uitgezonden tijdens het televisiejournaal van de RBTF [De Gestapo-kelders]
• 14/01/2014 – Reportage van Frank Hoornaert, ‘Kelders Louizalaan beschermd: ‘Daar heb ik de nazi-wreedheid ondervonden’ ’ uitgezonden tijdens het televisiejournaal van TV-Brussel
• 09/01/2014 – Artikel ‘Gestapo-kelders in Brussel worden beschermd’ verschenen op de website Archeonet.be
• 09/01/2014 – Artikel ‘Gestapo-kelders in Brussel worden beschermd’ verschenen in De Standaard
• 09/01/2014 – Artikel ‘Les caves de Gestapo avenue Louise seront classées’ verschenen in L’Avenir [De Gestapo-kelders aan de Louizalaan gaan geklasseerd worden]
• 09/01/2014 – Artikel ‘Gestapo-kelders in Brussel worden beschermd’ verschenen in Het Nieuwsblad
• 09/01/2014 – Artikel van Françoise Baré, ‘Lancement du classement des caves de la Gestapo avenue Louise’ verschenen op de website van de RTBF [Aanvang van het klasseren van de Gestapo-kelders aan de Louizalaan]
• 09/01/2014 – Artikel ‘Seconde Guerre mondiale - Gouvernement bruxellois: des caves utilisées par la Gestapo seront classées’ verschenen op de website van de RTBF [Tweede Wereldoorlog – Brusselse regering: voormalige kelders die door de Gestapo gebruikt werden, gaan geklasseerd worden]
• 10/01/2014 – Artikel van Guy Bernard, ‘Deux caves de la Gestapo, classées’ verschenen in La Dernière Heure [Twee Gestapo-kelders geklasseerd]
• 13/01/2014 – Artikel van Christian Laporte, ‘Wynen, témoin des caves de la Gestapo’ verschenen in La Libre Belgique [Wynen, getuige van de Gestapo-kelders]
• 16/01/2014 – Artikel van Géraldine Kamps, ‘Bruxelles: Les caves de la Gestapo enfin classées’ verschenen op de website van de Centre Communautaire Laïc Juif (CCLJ) [Brussel: de Gestapo-kelders eindelijk geklasseerd]
• 17/01/2014 – Artikel ‘Gestapo-kelders aan de Louizalaan worden beschermd’ verschenen op de website deredactie.be
• 01/2014, nr. 1 – Artikel van Daniel Weyssow, ‘Un impossible recensement: les graffitis des caves de la Gestapo à Bruxelles’ verschenen in La Revue Nouvelle [De onmogelijke inventarisering: de graffiti van de Gestapo-kelders te Brussel]
• 13/02/2014 – Artikel van Christian Laporte, ‘Dans les caves de la Gestapo’ verschenen in La Libre Belgique [In de Gestapo-kelders]

• 28/05/2014 – Artikel van David Baudoux, ‘Un lieu de torture nazi resté caché’ [Een verborgen gebleven plek waar Nazifolteringen plaatsvonden] verschenen in La Capitale over de gebouwen van de GFP (Geheime Feldpolizei: geheime politie van de wehrmacht) gelegen in de Dwarsstraat in Sint-Joost.
• 01-03/2015, nr. 146 – Artikel van Antoine Baudry, ‘Les caves de la Gestapo à Bruxelles’ verschenen in Les nouvelles du patrimoine
• 14/01/2015 – Interview van Muriel Muret door Julien Rensonnet, ‘Les caves de Gestapo sont un témoin tangible de la barbarie nazie’ verschenen in L’Avenir 

De studiedag op 21 oktober 2011

Op vrijdag 21 oktober 2011, werd er in de Koninklijke Bibliotheek van België een studiedag georganiseerd door Stichting Auschwitz en de vzw Auschwitz in Gedachtenis. Deze studiedag, “De Zetel van de Gestapo in Brussel – Erkenning en Bewaring” genoemd, ging over de zetel van de Gestapo in Brussel en de eventuele mogelijkheden om de kelders van de toen bezette gebouwen te klasseren.

Drie gebouwen van de Louizalaan op de nrs. 453, 347 en 510, werden tijdens de Tweede Wereldoorlog in beslag genomen door de Duitse veiligheidsdiensten (Sicherheitspolizei en Sicherheitsdienst), meer bekend onder de naam Gestapo. Niets wekt de aandacht van de voorbijganger over de geschiedenis van deze gebouwen, ware het niet het gedenkteken gewijd aan Jean de Sélys Longchamps en een plakkaat op de gevel van nr. 453. Deze sinistere locatie maakt deel uit van de meest belangrijke en meest kenmerkende, aangezien ze huisvesting gaf aan de breinen die achter de arrestaties van verzetsleden en van waaruit de deportaties in België en Noord-Frankrijk werden georganiseerd. Verscheidene getuigenissen van overlevenden geven ons weer wat er, tussen ondervragingen en tortuur, hier plaatsvond.

De voormiddag van de studiedag ging over de geschiedenis van de zetel van de Gestapo te Brussel evenals enkele van zijn vertakkingen en afhankelijkheden in België en Noord-Frankrijk. De namiddag werd gewijd aan de bewaringsmogelijkheden van de inscripties die in de kelders van de gebouwen terug te vinden zijn, deze inscripties zijn van de hand van de slachtoffers van de bezetter.

Publicatie van de Akten van de studiedag

Daniel Weyssow (olv.), De kelders van de Gestapo: Erkenning en bewaring, 2018, 248 p.
Akten van de studiedag van 21 oktober 2011 welke gehouden werd in de Koninklijke Bibliotheek van België

Aan één der meest prestigieuze lanen van de hoofdstad, de Louizalaan, liggen drie gebouwen: de nummers 453, 347 en 510, die tijdens de Tweede Wereldoorlog gerequisitioneerd werden door de Gestapo. Ze werden omgevormd tot ware foltercentra waarvan de muren van de kelders de sporen behouden hebben in de vorm van teksten, tekeningen en hun laatste wil die de gevangenen er achterlieten. Dit volume verzamelt bijdragen van zowel specialisten ter zake als van getuigen en overlevenden, en heeft als dubbel doel:

Bijlagen (ongepubliceerde teksten, complementair aan het uitgegeven dossier):

• Grégory Célerse (Gedetacheerd onderzoeker en historicus aan het Museum van het Verzet van Bondues), Le siège de la Gestapo de La Madeleine (Lille) (pdf) [De zetel van de Gestapo van de Madeleine (Rijssel)]
• Benoît Majerus, ‘La Sipo-SD en Belgique. Une police faible?’, Vingtième Siècle. Revue d'histoire, nr. 119, 2013/3, p. 43-54. [Sipo-SD in België. Een zwakke politie?] (Klik op de link naar het pdf in de tabel onderaan de pagina)
• De instandhouding van deze kelders in de Louizalaan: Daniel Weyssow, La journée d'étude en débats. Table ronde et interpellations parlementaires (pdf) [De studiedag en de debatten. Rond de tafel en parlementaire interpellaties]

Fotomateriaal, bijkomend aan de reeds getoonde foto’s in het werk:

• Vorige
• Volgende