Voorstelling van documentaires
Cyclus van documentaires 2022-2023
Vzw Auschwitz in Gedachtenis vertoont in 2022-2023 een nieuwe reeks documentaires in de Brusselse Cinema AVENTURE. Dit jaar is het thema ‘De daders’.
Dit project vertaalde zich onder de vorm van twee projecties van documentaires:
- Dinsdag 20 december 2022: De zaak Johanna Langefeld
- Dinsdag 20 juni 2023: Final Account
Praktische informatie:
Alle projecties vonden plaats om 19u in:
CINEMA AVENTURE
Centrumgalerij
Kleerkopersstraat 15
1000 Brussel
Prijs: € 6,00
De eerste documentaire is Przypadek Johanny Langefeld [De zaak Johanna Langefeld] van Gerburg Rohde-Dahl en Władysław Jurkow (2019)
Przypadek Johanny Langefeld verkent het enige bekende geval van een hooggeplaatste SS-bewaakster die door haar eigen slachtoffers werd gesteund: Johanna Langefeld, hoofdbewaakster van de vrouwenconcentratiekampen Auschwitz en Ravensbrück, wachtte op berechting voor nazioorlogsmisdaden en ontsnapte op 23 december 1946 uit een gevangenis in Krakau met de hulp van Poolse overlevenden van het concentratiekamp Ravensbrück. Het verhaal werd geheimgehouden omdat de onthulling ervan dreigde te worden bestraft, zowel voor de voormalige Duitse SS-bewaakster als voor de Poolse sympathisanten van de ontsnapping. Haar vroegere gevangenen hielpen haar niet alleen ontsnappen, maar verborgen haar ook tien jaar lang voor de Poolse autoriteiten. Wat waren hun motieven?
De schrijvers van de film spraken met Poolse overlevenden. Ze hebben allemaal een zeer positieve mening over Johanna Langefeld. Oude proces-verbalen bevestigen dat zij geen sadiste was, maar dat Langefeld daarentegen wel een echte nazi was en een overtuigde antisemiet. Zij gaf opdracht tot zware straffen en nam deel aan de deportaties van Ravensbrück naar de gaskamers van Bernburg en Auschwitz.
Aan de hand van archiefdocumenten en getuigenissen probeert de film een hooggeplaatste nazi te benaderen die zowel schuldig als beulin was, en tegelijk redster. De auteur zal de visie op de Duits-Poolse geschiedenis vanuit beide gezichtspunten verrijken door te trachten deze mysterieuze episode van de vroeg-naoorlogse periode op te helderen.
Trailer
De tweede documentaire is Final Account van Luke Holland (2020).
Final Account is een Duitstalige documentairefilm uit 2020, geregisseerd en geproduceerd door Luke Holland. De film volgt de laatste levende generatie van Duitse deelnemers aan Adolf Hitlers Derde Rijk.
Na meer dan tien jaar in de maak te zijn geweest, lukt het de film vragen te behandelen over autoriteit, conformiteit, medeplichtigheid en daderschap, nationale identiteit en verantwoordelijkheid, door mannen en vrouwen, variërend van voormalige SS-leden tot burgers, in nooit eerder vertoonde interviews herinneringen te laten ophalen – op zeer uiteenlopende manieren – aan hun levensverhalen, percepties en persoonlijke beoordelingen van hun eigen rol in nazioorlogsmisdaden.
Vanaf 2008 heeft Luke Holland meer dan 300 interviews afgenomen van getuigen, bewakers, boeren, soldaten en deelnemers aan het Derde Rijk. Holland begon aan het project te werken nadat hij had ontdekt dat zijn grootouders in een concentratiekamp waren vermoord en dat zijn moeder Oostenrijk was ontvlucht voordat de Duitsers arriveerden. Veel van de ondervraagden waren sceptisch en terughoudend om zich te laten filmen, Holland wist dat velen van hen niet wilden delen wat zij wisten of waar zij verantwoordelijk voor waren. In juni 2020 overleed Holland, net nadat de film voltooid was.
Final Account beleefde zijn wereldpremière op het 77e Internationale Filmfestival van Venetië op 2 september 2020. In januari 2021 verwierf Focus Features de distributierechten en bracht de film uit op 21 mei 2021.
Trailer
EERDER:
De vzw Auschwitz in Gedachtenis organiseerde in 2019 een cyclus van documentaires in de Brusselse Cinema AVENTURE.
29 januari: OVERLEVEN EN VERZET IN AUSCHWITZ
25 juni: VIENNE AVANT LA NUIT
17 december: TREBLINKA, JE SUIS LE DERNIER JUIF
‘Overleven en Verzet in Auschwitz’ (Collectie Archiefverhalen, nr. 4) – Stichting Auschwitz: Sarah Timperman en Stéphanie Perrin
Deze documentaire werd ontwikkeld op basis van interviews die afgenomen werden door Stichting Auschwitz.
Vijf overlevenden van de kampen van Auschwitz en van Birkenau (Maryla Dyamant, Hélène Gancarska, David Lachman, Marie Pinhas en Charles Van West) doen het verhaal van hun ervaringen in de kampen. Ze vertellen over de levensomstandigheden, de werkkommando’s, het brutale optreden van de SS en de Kapo’s, de selecties voor de gaskamer en de relaties tussen de gedetineerden onderling.
Deze documentaire snijdt ook het onderwerp aan van het verzet binnen het kamp. We volgen daarvoor niet enkel de lotgevallen van Mala Zimetbaum, maar ook de dagelijkse inspanningen die de gedeporteerden leveren om te overleven binnen het concentratiekamp.
De documentaire Overleven en Verzet in Auschwitz. Getuigen vertellen ... is de vierde dvd in de collectie Archiefverhalen gerealiseerd door de vzw Auschwitz in Gedachtenis, vertrekkende van een selectie van audiovisuele getuigenissen van overlevenden van de nazi-kampen die in de jaren 1990 door Stichting Auschwitz werden afgenomen.
In Wenen, Oostenrijk zoekt Robert Bober naar de sporen van zijn overgrootvader Wolf Leib Fränkel, die Polen verliet om naar de Verenigde Staten te emigreren. Hij werd op Ellis Island teruggestuurd en keerde terug naar Europa om zich in Wenen te vestigen.
Via foto's gaat Bober op zoek naar zijn familiegeschiedenis en zoekt op de begraafplaats van Wenen naar de laatste rustplaats van deze overgrootvader die in 1929 stierf, twee jaar voor zijn eigen geboorte. Hierbij brengt hij het Wenen van Stefan Zweig, Joseph Roth en Arthur Schnitzler ook ter sprake.
De documentaire toont de impact van antisemitisme in Oostenrijk, via de personnages van Karl Lueger en Hitler tijdens een Anschluss die door de meerderheid van de Weense en Oostenrijkers werd geprezen, en omgekeerd die van keizer Frans Jozeph, beschermer van de Joden. De Shoah trof een groot deel van de familie van de overgrootvader.
Trailer (in het Frans)
‘Treblinka, je suis le dernier Juif’ – Guillaume Ribot (2016 – Frankrijk – 52 min.)
Gebaseerd op het verhaal Een van de laatsten van Chil Rajchman, één van de 57 overlevenden van het moordcentrum Treblinka, brengt deze documentaire de kracht en hardheid van het woord op het scherm. De gekozen beelden weerspiegelen de ruwheid en scherpte van deze unieke getuigenis die de sporen van de hel van Treblinka volgt.
Chil Rajchman was 28 toen hij in oktober 1942 gescheiden werd van zijn zus bij zijn aankomst in Treblinka. Hij ontsnapt aan de gaskamers door beurtelings kledijsorteerder, kapper, drager van lijken en het trekker van gouden tanden te worden …
Op 2 augustus 1943 nam hij deel aan de opstand in het moordcentrum en ontsnapte. Na enkele weken rondzwerven, verbergt Chil Rajchman zich in het huis van een vriend in de buurt van Warschau. Hoewel de oorlog nog niet voorbij is, schrijft hij in een notitieblok de tien maanden die hij doorbracht in Treblinka.
Na de bevrijding is hij één van de 57 overlevenden van het moordcentrum waar tussen juli 1942 en november 1943 ten minste 850.000 Joden vermoord werden.
Trailer (in het Frans)
IN 2015 EN EERDER:
Gedeporteerd van Mechelen naar Auschwitz. Getuigen vertellen...
In deze documentaire vertellen zes overlevenden in een reeks interviews hoe ze van Mechelen naar Auschwitz-Birkenau werden gedeporteerd. Ze beschrijven de omstandigheden waarin het transport de bestemming bereikte en ook de aankomst in het kamp Birkenau. Onmiddellijk nadat ze waren uitgestapt, moesten ze het selectieproces ondergaan en werden ze gescheiden van hun naaste familieleden. Ze behoorden tot de uiterst kleine minderheid die arbeidsgeschikt was bevonden en werden in het kamp ondergebracht. Daar werden ze een nummer, beroofd van hun identiteit en vernederd tot in het diepst van hun ziel. Vervolgens begon de zogenaamde ‘quarantaine’, waarin er alles aan werd gedaan om hen moreel en fysiek te breken.
De zes getuigen vertellen over hun persoonlijke ervaring: David Mandelbaum vertrok met een van de eerste transporten en maakte de reis met een reizigerstrein; Félix Lipszyc zat op het twintigste transport en was er indirect getuige van hoe dat werd aangevallen; Jacques Raffeld werd als verantwoordelijke voor zijn wagon aangewezen; de verzetsstrijders Sarah Goldberg en Paul Halter vertrokken respectievelijk met het 21ste en het 22ste transport; Marie Pinhas, op dat ogenblik veertien jaar oud, werd in het gezelschap van haar ouders gedeporteerd met het laatste transport van Mechelen naar Auschwitz-Birkenau.
1942-1944. De Kazerne Dossin te Mechelen. Getuigen vertellen...
De documentaire 1942-1944. De kazerne Dossin te Mechelen. Getuigen vertellen… van Sarah Timperman en Stéphanie Perrin is het tweede deel uit de collectie Archiefverhalen van de vzw Auschwitz in Gedachtenis. De film is gebaseerd op getuigenissen die werden verzameld door de Stichting Auschwitz.
Herinneringen aan een joods verleden in de wijk Marollen-Zuidstation
1930-1942. Herinneringen aan een joods verleden in de wijk Marollen-Zuidstation. Brussel van Marta Marín-Dòmine is een Franstalige documentaire, opgebouwd rond een selectie van zes gesprekken met overlevenden van nazikampen. Ze werden vanaf de jaren 1980 geïnterviewd door de Stichting Auschwitz.
Er wordt Frans gesproken, met ondertiteling in het Nederlands en in het Engels.
Welcome to Paradise
De film Welcome to Paradise van Manuel Poutte volgt twee jonge Somaliërs op hun trektocht. Na een verblijf van meer dan vijftien jaar in een vluchtelingenkamp in het noordoosten van Kenya geraken ze van de ene dag op de andere gesetteld in de Verenigde Staten.
Auf Wiedersehen. 'Til We Meet Again
De documentaire Auf Wiedersehen. 'Til We Meet Again van Linda G. Mills werd nooit eerder vertoond in België.
De filmvoorstelling werd gevolgd door een debat in het Nederlands en in het Frans in aanwezigheid van Linda G. Mills (regisseur en producent) en Peter Goodrich (scenarioschrijver en producent). Met Philippe Mesnard (vzw Auschwitz in Gedachtenis), Joël Kotek (Joods Lekencentrum) en Frédéric Crahay (vzw Auschwitz in Gedachtenis).
Voorstelling (pdf)
Contact
Stichting Auschwitz – vzw Auschwitz in Gedachtenis
Wolstraat 17/Bus 50 – B-1000 Brussel
+32 (0)2 512 79 98
info@auschwitz.be
KBO Stichting Auschwitz: 0876787354
KBO Auschwitz in Gedachtenis: 0420667323
Kantoren geopend van maandag t/m vrijdag tussen 9u30 en 16u30.
Raadpleging ter plaatse enkel op afspraak.
Lid worden
Wilt u lid worden van de vzw Auschwitz in Gedachtenis, deelnemen aan haar activiteiten of gewoon haar werking ondersteunen, contacteer ons en stort € 40 op rekeningnummer IBAN: BE55 3100 7805 1744 – BIC: BBRUBEBB.
Elke gift van meer dan € 40 geeft recht op een belastingvermindering in België.
Schrijf in
